amélie

Een meisje om verliefd op te worden

‘Hype, hype, hoera’. Dat lijkt een mooi motto voor de hedendaagse filmindustrie waarin het opkloppen van films schering en inslag is. De Potter- en Tolkien- gekte woedt onverminderd voort, terwijl ons het komende jaar nog het nodige te wachten staat. Een nieuwe Star Wars, een hernieuwde E.T., de zoveelste Bond – ze zullen allemaal met veel mediageweld onder onze aandacht worden gebracht. Zelfs het filmhuiswereldje kent zijn hypes, zo bleek de afgelopen twee weken tijdens het Rotterdams Filmfestival. Sinds een paar jaar is het salonfähig om daar naar toe te gaan, en dat betekent veelal uitverkochte zalen voor films die dat heus niet altijd verdienen. Maar ja: ze draaien in ‘Rotterdam’, dus dan moet het wel goed zijn…

Over filmhypes gesproken: Frankrijk beleefde vorig jaar een gigantische gekte rond LE FABULEUX DESTIN D’AMÉLIE POULAIN, die in het thuisland al bijna vijf miljoen kijkers trok. Een absoluut record. In de VS herhaalde AMÉLIE dat kunststukje en werd de film binnen een paar maanden de best bezochte Franse productie ooit. In Nederland werd AMÉLIE door de grote decemberfilms verdrongen naar de kleine zalen, maar desondanks gingen er al ruim 100.000 mensen naar toe. Terecht? Jazeker, want het is een aanstekelijke, vrolijke en érg grappige film vol visuele vondsten. Aan de andere kant: als je alle ophef erover gelezen hebt maakt AMÉLIE de hoge verwachtingen niet helemaal waar.

In de film draait alles om de bedeesde serveerster Amélie Poulain, die een teruggetrokken bestaan leidt in haar Parijse flatje. Op de dag dat Lady Di verongelukt besluit Amélie de mensheid te hulp te schieten: als een anonieme weldoenster gaat ze de wensen van anderen in vervulling brengen. De tuinkabouter van haar vader maakt een wereldreis, Amélies conciërge krijgt een brief van haar overleden echtgenoot, een ex-vriend van haar collega wordt aan een nieuwe geliefde gekoppeld, enzovoorts. Dat klinkt ongeloofwaardig, maar AMÉLIE is niet voor niets een sprookje. Het geheime wapen van de film is hoofdrolspeelster Audrey Tautou, die van haar Amélie een meisje maakt om verliefd op te worden.

Regisseur Jean-Pierre Jeunet maakte tien jaar geleden furore met de uitbundige film DELICATESSEN. Vervolgens regisseerde hij CITY OF THE LOST CHILDREN en ALIEN: RESURRECTION , twee fantasievolle maar nogal sombere films. Met AMÉLIE creëerde hij opnieuw een vrolijke en bizarre sprookjeswereld, die zo mogelijk nóg surrealistischer is dan die van DELICATESSEN – met als toppunt een levend (!) bedlampje.

Criticasters verwijten Jeunet echter dat zijn film schaamteloos positief is en een volstrekt vertekend beeld geeft van het hedendaagse Parijs, waar hij de zon altijd laat schijnen, waar geen vuil op straat ligt en geen allochtonen wonen. Onzinnige kritiek natuurlijk, want sinds wanneer moeten sprookjes realistisch zijn? Wat wél jammer blijft is dat Jeunet de vaart er niet helemaal weet in te houden. Na een overrompelend en duizelingwekkend begin zakt de film af en toe wat in, en lang niet alle grappen zijn even sterk of leuk. Maar desondanks zal zelfs de grootste zwartkijker zich laten verleiden door AMÉLIE.

Jean-Pierre Jeunet | 2001 | IMDB | printversie